Krzyżyk niespodziany : czas Goralenvolk

Książka

W koszyku

oceń

Krzyżyk niespodziany : czas Goralenvolk / Bartłomiej Kuraś, Paweł Smoleński. - Wołowiec : Wydawnictwo Czarne, 2017. - 157 stron : ilustracje ; 25 cm.

(Seria Zakopiańska)

Autor

Kuraś Bartłomiej (1974- ) Autor Smoleński Paweł (1959- ) Autor

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Odbiorca

Dorośli

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Krzeptowski, Wacław (1897-1945) Szatkowski, Henryk (1900-?) Goralenvolk Górale Kolaboracja Okupacja niemiecka Polski (1939-1945) II wojna światowa (1939-1945) Pamięć zbiorowa Podhale Polska

Gatunek

Reportaż

Dziedzina i ujęcie

Historia

Wacuś ściskał dłoń Hansa Franka, gdy przez Tatry ruszali pierwsi kurierzy. Wacuś Krzeptowski chluby nazwisku nie przyniósł i skończył marnie, a jego kuzyn Józef „Ujek” Krzeptowski poświęcał życie, by hańbę z nazwiska zmazać. O pierwszym chętnie by zapomniano i pamiętano tylko o drugim. Witkiewicz, Chałubiński, Zaruski, Przerwa-Tetmajer i inni stworzyli wizję Tatr i Podhala jako pięknego zakątka zamieszkanego przez ludzi szlachetnych, swoiste plemię nieskażone cywilizacją. Niemieccy naukowcy również twierdzili, że podtatrzański lud jest nadzwyczajny, a wręcz że górale to w istocie Germanie rozpuszczeni w słowiańskim żywiole - Goralenvolk. Kenkarty z literą „G” przyjęło około 20 procent ludności Podhala. Ci, co je przyjęli, wierzyli w wielkie Niemcy albo obietnice lepszego traktowania, inni brali, bo brali wszyscy w wiosce. Niektórym góralska kenkarta nie przeszkadzała w aktywności konspiracyjnej: ukrywali Żydów i tatrzańskich kurierów, sami nosili bibułę albo chodzili z meldunkami na słowacką stronę. Do dziś na Podhalu trudno o jednoznaczną opinię o ideologach i przywódcach Goralenvolku. Wstyd naznaczył jednak nazwiska wielkich rodów. Jest jak niechciany spadek, który mimo wszystko trzeba przyjąć. A przecież góral honorowy i dumny, wierny ojczyźnie tatrzański rozbójnik, zdrajca i kolaborant to awers i rewers tej samej monety. Ale krzyżyk niespodziany to jednak nie to samo co hakenkreuz. Pozostaje tylko za Antonim Krohem powtórzyć: „wszystko to było cholernie nieproste”. I o tym jest ta książka.

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Wypożyczalnia Rabka

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 13770 (1 egz.)

Wypożyczalnia Zakopane

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 19764 (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga dotycząca bibliografii

Bibliografia na stronach 157-[158].